Social Return voor opdrachtgevers

SOCIAAL RETURN: BELANGRIJKE AANJAGER VOOR DE GEWENSTE INCLUSIEVE ARBEIDSMARKT

Social Return?
Regionale SROI-afspraken
Drempelbedrag
Bouwblokken
Spelregels
Expertisecentrum Social Return
Documenten
Veelgestelde vragen

Social Return?
Social Return On Investment (SROI) is het opnemen van sociale voorwaarden, eisen en/of wensen bij de inkoop van diensten, werken of leveringen. SROI krijgt vorm door afspraken te maken met opdrachtnemers over bijvoorbeeld:

  • arbeidsplaatsen, leerwerkplekken en/of stageplekken voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, en/of
  • andere activiteiten met maatschappelijke meerwaarde.

Ondernemers kunnen op deze wijze een bijdrage leveren aan de regionale inclusieve arbeidsmarkt en aan de opgave vanuit het Landelijk en Regionaal Sociaal Akkoord. Gemeenten halen hiermee zo veel mogelijk sociaal-maatschappelijk rendement uit hun inkoop en aanbestedingen.
Terug naar boven

Regionale SROI-afspraken
In Werkbedrijf Regio Zwolle is afgesproken om op een eenduidige manier te werken met Social Return On Investment (SROI). Dit op uitdrukkelijk verzoek van het bedrijfsleven.

Welke manier?

  • We gebruiken een bewezen methodiek (bouwblokken)
  • We benutten de al aanwezige expertise.
  • Vanuit oogpunt van uniformiteit ontzorgen specialisten van het Expertisecentrum Social Return de gemeenten (opdrachtgevers) en de ondernemers (opdrachtnemers).

Terug naar boven

Drempelbedrag
SROI wordt toegepast boven het drempelbedrag van € 200.000. Dit gebeurt bij voorkeur als contracteis.
Vallen aanbestedingen met een contractwaarde < € 200.000 buiten de boot? Nee. Ook deze zijn interessant vanuit inclusiviteitsrendement. Voor de mogelijkheden, neem contact op met het ESR.
Terug naar boven

Bouwblokken
De opdrachtnemer is verantwoordelijk voor de invulling van de SROI-verplichting. Hij kan uit verschillende maatregelen en doelgroepen kiezen en kan deze combineren om zijn verplichting in te vullen. Via de bouwblokken meten we de waarde van de SROI-activiteiten. De waarden uit de bouwblokken zijn zgn. inspanningswaarden. Deze hebben niets te maken met salarissen of uitkeringswaarden. Ze zijn gerelateerd aan de afstand van de uitkeringsgroep tot de arbeidsmarkt en de te leveren inspanning om een werkzoekende naar werk te geleiden.

 

Spelregels
Is de SROI-verplichting opgenomen als contractvoorwaarde? Dan mogen de SROI-activiteiten niet alleen in de opdracht worden uitgevoerd maar ook – mits er maar een relatie met de opdracht blijft bestaan – in de bedrijfsvoering van de opdrachtnemer of bij een onderaannemer of toeleverancier. De opdrachtnemer blijft verantwoordelijk voor de uitvoering, ook als de activiteit door een onderaannemer of toeleverancier wordt uitgevoerd. Uitgangspunt is dat het gaat om nieuwe, aanvullende maatregelen die nog niet elders zijn opgegeven als SROI-invulling. Reeds uitgevoerde maatregelen tellen niet mee tenzij er sprake is van een duurzame continuering van de inzet van iemand uit de doelgroep.
Terug naar boven

Expertisecentrum Social Return (ESR)
Het ESR ondersteunt gemeenten op gebied van Social Return-vraagstukken: voor, tijdens en na de aanbesteding.

  • Voor de aanbesteding: advisering over hoogte en vorm van de SROI-eis.
  • Tijdens de aanbesteding: hulp bij het beantwoorden van vragen over SROI door inschrijvers
  • Na de aanbesteding: afspraken maken met opdrachtnemers, maken Plan van Aanpak, monitoring en evaluatie van behaalde resultaten, terugkoppeling naar opdrachtgevers

In geval van vacatures, leer/werkbanen etc. sluit het ESR natuurlijk aan bij de afspraken van de regionale werkgeversdienstverlening. Het ESR bemiddelt en matcht dus geen kandidaten.

Meer infomatie over het ESR:

Contact met het ESR: sroi@daarwerkenweaan.nl
Terug naar boven

Documenten

Momenteel in gebruik:

  • Handleiding Social Return, versie 0.2
  • Bestektekst SROI als contractvoorwaarde, versie 0.2
  • Bestektekst SROI als contractvoorwaarde, RAW-variant, mei 2016

Afhankelijk van de aanbesteding kan het zijn dat de standaard-tekst aanpassing behoeft. Dit luistert vaak erg nauw. Neem daarom bij de voorbereiding van een aanbesteding zo snel mogelijk contact op met het ESR.

Documenten zijn opvraagbaar via sroi@daarwerkenweaan.nl
Terug naar boven

Veelgestelde vragen

Wat is er precies afgesproken over SROI?
Eenduidigheid. Alle gemeenten hanteren hetzelfde afgesproken SROI-beleid. Uitgangspunten:

  • Toepassing SROI bij aanbestedingen boven € 200.000. Onder dit bedrag naar keuze van de aanbestedende gemeente.
  • SROI-verplichting bij voorkeur als contracteis van 5% van de gefactureerde omzet.
  • uitvoering van SROI-taken door het ESR.

Dit zijn uitgangspunten. Opname van SROI (vorm, hoogte) is altijd een kwestie van maatwerk.
Terug naar boven

Wie bepaalt dat maatwerk?
De aanbestedende gemeente(n) is (zijn) zelf verantwoordelijk voor de opname van SROI in de uitvraag, de vorm en hoogte van de SROI-verplichting. Op verzoek ondersteunt het ESR hierin.
Terug naar boven

Is de SROI-verplichting altijd 5% van de gefactureerde omzet?
5% van de omzet wordt landelijk als realistisch ervaren en dus als uitgangspunt gehanteerd.
Let wel: het gaat hier om een uitgangspunt. De invulling van de SROI-paragraaf in de uitvraag is maatwerk en is o.a. afhankelijk van:

  • het type uitvraag
  • aard van de opdracht (levering, dienst of werk, arbeidsintensief of juist arbeidsextensief)
  • marktkennis, marktonderzoek en marktconsultatie
  • jurisprudentie

Terug naar boven

Mag een aanbestedende gemeente ook afzien van SROI in de uitvraag?
Dit is een verantwoordelijkheid van de betreffende gemeente.
Terug naar boven

We hebben een opdracht die qua kosten vooral bestaan uit machinehuur en asfalt. Dan is 5% SROI toch niet reëel?
De SROI-verplichting moet in proportie zijn. Landelijk gehanteerde uitgangspunten:

  • 5% van de gefactureerde omzet i.g.v. arbeidsintensieve uitvraag
  • 2 a 2,5 % van de gefactureerde omzet i.g.v. arbeidsextensieve uitvraag
  • Arbeidsintensief: looncomponent > 30% van de opdrachtwaarde

Terug naar boven

Wie bepaalt of een SROI-eis proportioneel is?
De aanbestedende gemeente. Het ESR kan hierin adviseren.
Terug naar boven

Ik heb een aanbesteding onder de drempelwaarde maar die lijkt zeer geschikt voor SROI. Maar het ESR doet toch geen contracten onder de 2 ton?
Zeker wel. Neem gerust contact op met het ESR.
Terug naar boven

De opdracht duurt maar 2 maanden, dat is toch te kort om personeel in dienst te nemen?
Invullingsmogelijkheden zijn breder dan alleen de opdracht(duur). Dus personeelsinzet mag de opdrachtduur overstijgen, mag dus ook binnen de bedrijfsvoering van de opdrachtnemer of zelfs bij een onderaannemer.
Verder zijn er nog andere mogelijkheden – dan personeelsinzet – om SROI in te vullen.
Let wel: dit geldt bij de opname van SROI als contracteis. Pas je SROI als gunningsvoorwaarde toe dan dient de SROI-invulling in de opdracht plaats te vinden.
Terug naar boven

Wat houden die bouwblokken nu precies in?
Dat is niets anders dan een tabel waarmee een SROI-activiteit te waarderen is. De waarden in de tabel zijn gerelateerd aan de afstand van de uitkeringsgroep tot de arbeidsmarkt en de te leveren inspanning om iemand uit zo’n groep naar werk te geleiden. De inspanningswaarden staan los van een salaris wat iemand verdient.
Terug naar boven

We hebben vaak te maken met kleine lokale aannemers, die kunnen toch nooit aan zo’n verplichting voldoen?
De ervaring leert dat er altijd mogelijkheden tot invulling zijn. De bouwblokken bieden vele mogelijkheden, niet alleen voor de inzet van personeel maar ook op gebied van MVO.
Terug naar boven

Wat als de opdrachtnemer niet voldoet aan zijn SROI-verplichting?
In dat geval is sprake van het niet-nakomen van verplichtingen. Het is aan de opdrachtgever hoe hier mee om te gaan. Contractmanagement is en blijft een verantwoordelijkheid van de aanbestedende gemeente. Het ESR legt dus geen sancties op, maar monitort alleen op de geleverde inspanningen.
Terug naar boven

Welke SROI-uitvoeringstaken doet het ESR?
Namens de opdrachtgever afspraken maken over de invulling van de SROI-verplichting met de opdrachtnemer. Daarnaast monitoring, validatie en evaluatie van de geleverde inspanningen.
Terug naar boven

Wie is nu waarvoor verantwoordelijk?


Terug naar boven

Het ESR heeft toch geen inzicht in ons kandidatenbestand?
Klopt. Als er sprake is van vacatures of leerwerkplekken dan zijn er de volgende mogelijkheden:

  • Opdrachtnemer gaat zelf op zoek naar kandidaten via haar eigen netwerk.
  • Kandidaten worden op een andere manier voorgedragen, het ESR volgt hier de afspraken van de regionale werkgeversdienstverlening.

Belangrijk: het enige wat telt is de achterstandspositie op de arbeidsmarkt, niet de woonplaats van een kandidaat. De opdrachtnemer bepaalt hoe hij zijn vacatures e.d. invult, ook met wie hij uiteindelijk in zee gaat. Natuurlijk zal het ESR voorstellen of de uitkerende instanties ook kandidaten mogen voordragen.
Terug naar boven

Mijn vraag staat hier niet bij?
Neem nu contact op: sroi@daarwerkenweaan.nl
Terug naar boven

Daarwerkenweaan.nl is mogelijk gemaakt door Werkbedrijf Regio Zwolle, waarin 14 gemeenten, werkgevers- en werknemersorganisaties, UWV en onderwijsinstellingen samenwerken.