Social Return voor opdrachtgevers

Terug naar de SROI-overzichtspagina

Social Return?
Regionale SROI-afspraken
Drempelbedrag
Bouwblokken
Spelregels
Expertisepunt Social Return
Documenten
Veelgestelde vragen

Social Return?
Social Return On Investment (SROI) is het opnemen van sociale voorwaarden, eisen en/of wensen bij de inkoop van diensten, werken of leveringen. SROI krijgt vorm door afspraken te maken met opdrachtnemers over bijvoorbeeld:

  • arbeidsplaatsen, leerwerkplekken en/of stageplekken voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt;
  • sociale inkoop;
  • andere activiteiten met maatschappelijke meerwaarde.

Ondernemers kunnen op deze wijze een bijdrage leveren aan de regionale inclusieve arbeidsmarkt en aan de opgave vanuit het Landelijk en Regionaal Sociaal Akkoord. Overheden halen hiermee zo veel mogelijk sociaal-maatschappelijk rendement uit hun inkoop en aanbestedingen.
Terug naar boven

Regionale SROI-afspraken
In de arbeidsmarktregio Zwolle is afgesproken om op een eenduidige manier te werken met Social Return On Investment (SROI). Dit op uitdrukkelijk verzoek van het bedrijfsleven.

Welke manier?

  • We gebruiken een bewezen methodiek (bouwblokken)
  • Vanuit oogpunt van uniformiteit ontzorgen specialisten van het Expertisepunt de aanbestedende diensten (opdrachtgevers) en de ondernemers (opdrachtnemers).
  • Opdrachtgevende diensten: de gemeenten Dalfsen, Hardenberg, Hattem, Heerde, Kampen, Meppel, Oldebroek, Ommen, Raalte, Staphorst, Steenwijkerland, Westerveld, Zwartewaterland, Zwolle, het waterschap Drents Overijsselse Delta en de provincie Overijssel.

SROI-afspraken in Oost-Nederland: Convenant Social Return Oost-Nederland
M.i.v. oktober 2019 hebben de overheden in heel Oost-Nederland afgesproken om bij toepassing van SROI dezelfde bouwblokken te gebruiken. Deze overheden zijn behalve de gemeenten in de arbeidsmarktregio Zwolle: het waterschap Drents Overijsselse Delta, provincies Overijssel en Gelderland, gemeenten in de  arbeidsmarktregio’s Twente, Food Valley, Midden-Gelderland, Rijk van Nijmegen, de gemeenten Apeldoorn, Deventer, Epe, Lochem, Olst-Wijhe, Tiel, Voorst, Barneveld, Ede, Renkum, Renswoude, Rhenen, Scherpenzeel, Veenendaal, Wageningen, Berg en Dal, Beuningen, Wijchen.

Terug naar boven

Drempelbedrag
SROI wordt toegepast boven het drempelbedrag van € 200.000. Dit gebeurt bij voorkeur als contracteis.
Vallen aanbestedingen met een contractwaarde < € 200.000 buiten de boot? Nee. Ook deze zijn interessant vanuit inclusiviteitsrendement. Voor de mogelijkheden, neem contact op met het ESR.
Terug naar boven

Bouwblokken
De opdrachtnemer is verantwoordelijk voor de invulling van de SROI-verplichting. Hij kan uit verschillende maatregelen en doelgroepen kiezen en kan deze combineren om zijn verplichting in te vullen. Via de bouwblokken meten we de waarde van de SROI-activiteiten. De waarden uit de bouwblokken zijn zgn. inspanningswaarden. Deze hebben niets te maken met salarissen of uitkeringswaarden. Ze zijn gerelateerd aan de afstand van de uitkeringsgroep tot de arbeidsmarkt en de te leveren inspanning om een werkzoekende naar werk te geleiden. Overheden in Overijssel en gelderland hanteren dezelfde bouwblokken, zie hierboven (SROI-afspraken in Oost-Nederland).

Spelregels
Is de SROI-verplichting opgenomen als contractvoorwaarde? De spelregels voor SROI-invullingen zijn als volgt:

  • Deze zijn direct toe te rekenen aan de opdracht
  • Het betreft nieuwe SROI-activiteiten, die uitgevoerd worden na gunning van deze overeenkomst.
  • De SROI-activiteiten mogen alleen bij opdrachtgever worden opgegeven in het kader van deze overeenkomst.
  • In geval van SROI-verlegging naar een onderaannemer gelden dezelfde bepalingen als die voor u gelden.
  • De opdrachtnemer is verantwoordelijk voor het nakomen van zijn SROI-verplichtingen en moet deze kunnen onderbouwen (ook wanneer de SROI verlegd wordt naar een onderaannemer).

Terug naar boven

Expertisepunt Social Return (ESR)
Het ESR ondersteunt gemeenten in de arbeidsmarktregio Zwolle, de provincie Overijssel en het waterschap Drents Overijsselse Delta op gebied van SROI-vraagstukken: voor, tijdens en na de aanbesteding.

  • Voor de aanbesteding: advisering over hoogte en vorm van de SROI-eis.
  • Tijdens de aanbesteding: hulp bij het beantwoorden van vragen over SROI door inschrijvers
  • Na de aanbesteding: afspraken maken met opdrachtnemers, maken Plan van Aanpak, monitoring en evaluatie van behaalde resultaten, terugkoppeling naar opdrachtgevers

In geval van vacatures, leer/werkbanen etc. schakelt het ESR het WSP Regio Zwolle bij. Het ESR bemiddelt en matcht dus geen kandidaten.

Contact met het ESR

Terug naar boven

Documenten

Momenteel in gebruik:

Afhankelijk van de aanbesteding kan het zijn dat de standaard-tekst aanpassing behoeft. Dit luistert vaak erg nauw. Neem daarom bij de voorbereiding van een aanbesteding zo snel mogelijk contact op met het ESR.
Terug naar boven

Veelgestelde vragen

Wat is er precies afgesproken over SROI?
Eenduidigheid. Gemeenten, provincie en waterschap hanteren hetzelfde afgesproken SROI-beleid. Uitgangspunten:

  • Toepassing SROI bij aanbestedingen boven € 200.000. Onder dit bedrag naar keuze van de aanbestedende gemeente.
  • SROI-verplichting bij voorkeur als contracteis van 5% van de gefactureerde omzet.
  • uitvoering van SROI-taken door het ESR.

Dit zijn uitgangspunten. Opname van SROI (wel of niet, vorm, hoogte) is altijd een kwestie van maatwerk.
Terug naar boven

Wie bepaalt dat maatwerk?
De aanbestedende organisatie is zelf verantwoordelijk voor de opname van SROI in de uitvraag, de vorm en hoogte van de SROI-verplichting. Op verzoek ondersteunt het ESR hierin.
Terug naar boven

Is de SROI-verplichting altijd 5% van de gefactureerde omzet?
5% van de omzet wordt landelijk als realistisch ervaren en dus als uitgangspunt gehanteerd.
Let wel: het gaat hier om een uitgangspunt. De invulling van de SROI-paragraaf in de uitvraag is maatwerk en is o.a. afhankelijk van:

  • het type uitvraag
  • duur van de opdracht
  • aard van de opdracht (levering, dienst of werk, arbeidsintensief of juist arbeidsextensief)
  • marktkennis, marktonderzoek en marktconsultatie
  • jurisprudentie

Terug naar boven

Mag je ook afzien van SROI in de uitvraag?
Dit is een verantwoordelijkheid van de organisatie die de aanbesteding in de markt zet.
Terug naar boven

We hebben een opdracht die qua kosten vooral bestaan uit machinehuur en asfalt. Dan is 5% SROI toch niet reëel?
De SROI-verplichting moet in proportie zijn. Landelijk gehanteerde uitgangspunten:

  • 5% van de gefactureerde omzet i.g.v. arbeidsintensieve uitvraag
  • 2 a 2,5 % van de gefactureerde omzet i.g.v. arbeidsextensieve uitvraag
  • Arbeidsintensief: looncomponent > 30% van de opdrachtwaarde

Hou ook rekening met de duur van de opdracht.

Terug naar boven

Wie bepaalt of een SROI-eis proportioneel is?
De aanbestedende organisatie. Het ESR kan hierin adviseren.
Terug naar boven

Ik heb een aanbesteding onder de drempelwaarde maar die lijkt zeer geschikt voor SROI. Maar het ESR doet toch geen contracten onder de 2 ton?
Zeker wel. Neem gerust contact op met het ESR.
Terug naar boven

De opdracht duurt maar 2 maanden, dat is toch te kort om personeel in dienst te nemen?
Dat is één van de overwegingen om wel of geen SROI toe te passen (zie hierboven). Invullingsmogelijkheden voor SROI zijn overigens breder dan alleen de personeelsinzet. Andere mogelijkheden zijn er sociale inkoop en/of MVO-activiteiten.
Terug naar boven

Wat houden die bouwblokken nu precies in?
Dat is niets anders dan een tabel waarmee een SROI-activiteit te waarderen is. De waarden in de tabel zijn gerelateerd aan de afstand van de uitkeringsgroep tot de arbeidsmarkt en de te leveren inspanning om iemand uit zo’n groep naar werk te geleiden. De inspanningswaarden staan los van een salaris wat iemand verdient.
Terug naar boven

We hebben vaak te maken met kleine lokale aannemers, die kunnen toch nooit aan zo’n verplichting voldoen?
De ervaring leert dat er altijd mogelijkheden tot invulling zijn. De bouwblokken bieden vele mogelijkheden, niet alleen voor de inzet van personeel maar ook op gebied van MVO en sociale inkoop.
Terug naar boven

Wat als de opdrachtnemer niet voldoet aan zijn SROI-verplichting?
In dat geval is sprake van het niet-nakomen van verplichtingen. Het is aan de opdrachtgever hoe hier mee om te gaan. Contractmanagement is en blijft een verantwoordelijkheid van de aanbestedende dienst. Het ESR legt dus geen sancties op, maar monitort alleen op de geleverde inspanningen.
Terug naar boven

Welke SROI-uitvoeringstaken doet het ESR?
Namens de opdrachtgever afspraken maken over de invulling van de SROI-verplichting met de opdrachtnemer. Daarnaast monitoring, validatie en evaluatie van de geleverde inspanningen.
Terug naar boven

Wie is nu waarvoor verantwoordelijk?


Terug naar boven

Het ESR heeft toch geen inzicht in het kandidatenbestand?
Klopt. Als er sprake is van vacatures of leerwerkplekken dan zijn er de volgende mogelijkheden:

  • Opdrachtnemer gaat zelf op zoek naar kandidaten via haar eigen netwerk.
  • Het ESR brengt de opdrachtnemer in contact met het WSP regio Zwolle.

Belangrijk: het enige wat telt is de achterstandspositie op de arbeidsmarkt, niet de woonplaats van een kandidaat. De opdrachtnemer bepaalt hoe hij zijn vacatures e.d. invult, ook met wie hij uiteindelijk in zee gaat. Natuurlijk zal het ESR voorstellen of de uitkerende instanties ook kandidaten mogen voordragen.
Terug naar boven

Mijn vraag staat hier niet bij?
Neem nu contact op: sroi@daarwerkenweaan.nl
Terug naar boven

Daarwerkenweaan.nl is mogelijk gemaakt door Werkbedrijf Regio Zwolle, waarin 14 gemeenten, werkgevers- en werknemersorganisaties, UWV en onderwijsinstellingen samenwerken.